Σάββατο, Νοεμβρίου 15, 2014

Αλλαγές στην αστική δίκη με το νέο νομοσχέδιο

Κατατέθηκε χθες το νομοσχέδιο με τις εκτεταμένες αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, δηλαδή στους κανόνες που ορίζουν τον τρόπο διεξαγωγής των δικών στα αστικά δικαστήρια. Σκοπός και αυτού του νομοσχεδίου είναι η επιτάχυνση του τρόπου διεξαγωγής των δικών και η καταπολέμηση του προβλήματος της καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης. Ο Κ.Πολ.Δ. αφορά τις ιδιωτικές διαφορές και επομένως όσα ακολουθούν σχετίζονται με τις δίκες μεταξύ ιδιωτών κι όχι με τις ποινικές δίκες ή τις δίκες εναντίον του Δημοσίου.

Η κεντρικότερη αλλαγή που θα επιφέρει το νομοσχέδιο εάν ψηφιστεί, είναι η κατάργηση της εξέτασης μαρτύρων στο ακροατήριο, αλλά και η υποχρέωση υποβολής όλων των επιχειρημάτων και των εγγράφων πριν την διεξαγωγή της δίκης στην γραμματεία του δικαστηρίου. Συγκεκριμένα: ενώ τώρα ο δικηγόρος καταθέτει μία αγωγή στο μονομελές δικαστήριο και του γνωστοποιείται ότι η δίκη θα γίνει λ.χ. μετά από 2 χρόνια, οπότε πρέπει τότε να φέρει στο δικαστήριο τον μάρτυρα της υπόθεσης και να καταθέσει προτάσεις και σχετικά και να αντικρούσει τρεις μέρες μετά την δίκη τις προτάσεις του αντιδίκου, τώρα το σύστημα αυτό αλλάζει τελείως. Ο ενάγων θα οφείλει να επιδώσει την αγωγή στον αντίδικο μέσα σε 30 μέρες από την κατάθεσή της (αρ.215 παρ.2). Μέσα σε 100 μέρες από την κατάθεση της αγωγής, οι διάδικοι πρέπει να φέρουν τα αποδεικτικά τους μέσα στη γραμματεία (αρ.237). Μεταξύ αυτών των αποδεικτικών μέσων θα περιλαμβάνονται και οι ένορκες βεβαιώσεις των μαρτύρων που θα έχουν ληφθεί ενώπιον συμβολαιογράφου ή ειρηνοδίκη. Μετά από την κατάθεση αυτή, εντός 15 ημερών οι διάδικοι πρέπει να προσθέσουν στον φάκελο τις αμοιβαίες αντικρούσεις.Ύστερα από 15 ημέρες, ορίζεται με ειδική πράξη η σύνθεση του δικαστηρίου που θα δικάσει την υπόθεση, καθώς και η δικάσιμος, όχι πέραν των 30 ημερών. Την ημέρα της δικασίμου δεν εξετάζεται μάρτυρας από το δικαστήριο, ενώ η συζήτηση μπορεί να γίνει και χωρίς την παρουσία των πληρεξουσίων (ενώ τώρα είναι υποχρεωτικό έστω και τυπικά να παραστεί ο δικηγόρος), αλλά το δικαστήριο μπορεί να δεχθεί παραίτηση από την αγωγή. Μόνο εάν το δικαστήριο κρίνει ότι χρειάζεται να εξετάσει προφορικά έναν από τους μάρτυρες που έδωσαν ένορκη βεβαίωση ή που γνωστοποιήθηκαν μπορεί να ορίσει κατ' εξαίρεση επανάληψη της διαδικασίας, με σχετική εγγραφή στο πινάκιο που επέχει θέση κλήτευσης! Ο γραμματέας "μπορεί" να ειδοποιήσει τους δικηγόρους με e-mail αν υπάρχει διάταξη επανάληψης της διαδικασίας. Αλλιώς, οι δικηγόροι πρέπει και μετά το κλείσιμο του φακέλου και την συζήτηση να.... επισκέπτονται το πινάκιο, μήπως οι δικαστές θέλουν να εξετάσουν και μάρτυρα! Εννοείται ότι η κλήτευση πρέπει να γίνει υποχρεωτική, τουλάχιστον με e-mail. Eντός 8 ημερών από την εξέταση μάρτυρα, οι διάδικοι έχουν δικαίωμα προσθήκης για την αξιολόγηση της μαρτυρικής κατάθεσης.

Αυτή η σοβαρή μεταβολή στον τρόπο διεξαγωγής των δικών έχει το χαρακτηριστικό ότι αυξάνει την ευθύνη των δικηγόρων, οι οποίοι πλέον οφείλουν ουσιαστικά να ετοιμάσουν ένα πλήρη φάκελο για τους δικαστές, χωρίς να πρέπει να εξετάζουν και μάρτυρες στο ακροατήριο. Η εξέταση μαρτύρων στο ακροατήριο θεωρείται βασικός λόγος καθυστέρησης της δίκης, καθώς είναι απρόβλεπτο πόσο θα διαρκέσει, ενώ στη συνέχεια το δικαστήριο επιβαρύνεται με την απομαγνητοφώνηση πρακτικών κτλ. Από την άλλη πλευρά, η ζωντανή παρουσία του μάρτυρα στο δικαστήριο προσφέρει στον δικαστή την δυνατότητα να διαπιστώσει μόνος του, υποβάλλοντας και ο ίδιος ερωτήσεις, κατά πόσον ο μάρτυρας λέει την αλήθεια. Σε κάθε περίπτωση, το σύστημα αυτό επιταχύνει μεν την δίκη, αλλά όχι και  την έκδοση της δικαστικής απόφασης. Αντιθέτως, αν οι δίκες διεξάγονται με μεγαλύτερη ταχύτητα, καταλήγοντας σε περισσότερους τελικούς φακέλους για τους δικαστές, θα αυξηθούν τελικά οι υποχρεώσεις των δικαστών, στον αντίστοιχο χρόνο, με κίνδυνο να καθυστερούν περισσότερο στην έκδοση των αποφάσεων.

Άλλες αλλαγές του νομοσχεδίου:
- καθίσταται υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου και στα ασφαλιστικά μέτρα (άρθρο 94)
- στα δικόγραφα πρέπει να αναγράφεται και το ΑΦΜ του διαδίκου (άρθρο 118) και το e-mail του δικηγόρου (άρθρο 119)
- το δικαστήριο προτείνει προσφυγή σε διαμεσολάβηση κι αν η πρόταση γίνει δεκτή δίνεται υποχρεωτικά 3μηνη αναβολή (άρθρο 214Γ)
- παρεμβάσεις, προσεπικλήσεις, ανακοινώσεις και ανταγωγές κατατίθενται και επιδίδονται εντός 60 ημερών από την κατάθεση της αγωγής (άρθρο 238).
- η ανταγωγή ασκείται με χωριστό δικόγραφο (όχι πια και με τις προτάσεις) και η δωσιδικία της διατηρείται ακόμη κι αν η αγωγή απορριφθεί ή αν παραιτηθεί από αυτήν ο ενάγων (άρθρο 268 παρ. 4). 
- λαμβάνονται υπόψη και αποδεικτικά μέσα που δεν πληρούν τους όρους του νόμου, στην τακτική διαδικασία, με την επιφύλαξη των διατάξεων για το εμμάρτυρο της απόδειξης (άρθρο 340)
- το εμμάρτυρο της απόδειξης ανεβαίνει στις 30.000 ευρώ, ενώ η εξέταση των μαρτύρων μπορεί να γίνει με τηλεδιάσκεψη (άρθρο 393)
- καταργείται η εξαίρεση προσώπων που μπορεί να έχουν συμφέρον από τη δίκη ως προς την εξέτασή τους ως μάρτυρες (άρθρο 400 παρ. 3). 
- επιτρέπονται έως πέντε (5) ένορκες βεβαιώσεις για κάθε αντίδικο και τρεις (3) για την αντίκρουση (άρθρο 422) ενώ ενστάσεις και αιτήσεις εξαίρεσης για τον μάρτυρα εκείνου που δίδει την ένορκη βεβαίωση καταχωρίζονται στο προοίμιο της ένορκης βεβαίωσης, κρίνονται όμως από το Δικαστήριο (άρθρο 423), το οποίο δεν λαμβάνει υπόψη ούτε για την εξαγωγή δικαστικών τεκμηρίων την ένορκη βεβαίωση που δίδεται κατά παράβαση των παραπάνω διατάξεων (άρθρο 424). Αυτοί οι νέοι κανόνες που αναβαθμίζουν το εν λόγω αποδεικτικό μέσο, ενδεχομένως να επιβάλλουν την παράσταση του δικηγόρου των αντιδίκων κατά την δόση της ένορκης βεβαίωσης. 
- η καταχρηστική προθεσμία της έφεσης γίνεται δύο έτη, από τρία που είναι σήμερα (άρθρο 518 παρ. 2). 
- δύο νέοι αναιρετικοί λόγοι προστίθενται κατά αποφάσεων ειρηνοδικείων και πρωτοδικείων που δίκασαν έφεση (άρθρο 590, αρ. 5-6).  
- περιορίζεται η προθεσμία επίδοσης αναίρεσης σε κάτοικο αλλοδαπής σε 60 ημέρες από 90 και η καταχρηστική προθεσμία αναίρεσης σε 2 χρόνια από 3, όπως και της έφεσης (άρθρο 564)
- αν ο εισηγητής κρίνει ότι η αίτηση αναίρεσης είναι απαράδεκτη δεν συντάσσει πλέον συνοπτική έκθεση, αλλά αναπτύσσει προφορικά τους λόγους για τους οποίους πρέπει να ματαιωθεί η συζήτηση της αναίρεσης, σε τριμελές συμβούλιο απαρτιζόμενο από τον Πρόεδρο του Α.Π. και δύο αρεοπαγίτες. Με ομόφωνη απόφασή του το συμβούλιο εκδίδει διάταξη με την οποία ματαιώνεται η συζήτηση. Ο αναιρεσείων μπορεί με αίτησή του, εντός 60 ημερών από την επίδοση της διάταξης να ζητήσει την συζήτηση της υπόθεσης, καταθέτοντας και παράβολο. Στη σύνθεση του δικαστηρίου δεν μετέχουν τα μέλη του συμβουλίου (άρθρο 571). 
- η αγόρευση συνηγόρων στον Άρειο Πάγο γίνεται προαιρετική (άρθρο 574)
- στις ειδικές διαδικασίες, τα περιεχόμενα στις προτάσεις μέσα άμυνας και επίθεσης αναπτύσσονται προφορικά και καταχωρούνται στα πρακτικά διαφορετικά δεν λαμβάνονται υπόψη (άρθρο 591)
- στις οικογενειακές διαφορές (ειδική διαδικασία)  εντάσσονται και αυτές από την ελεύθερη συμβίωση (άρθρο 592)
- στις περιουσιακές διαφορές (ειδική διαδικασία) εντάσσονται οι μισθωτικές, οι διαφορές από την οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία, οι εργατικές, οι διαφορές επαγγελματιών και οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, αμοιβές, αυτοκίνητα, δημοσιεύματα, ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές (άρθρο 614). Σε αυτή την διαδικασία ρητώς εντάσσονται και οι διαφορές που αφορούν αποζημιώσεις για ζημιά οποιασδήποτε μορφής που προκλήθηκε, εκτός των άλλων, μέσω διαδικτύου και συναφών μέσων. 
- oι υποθέσεις της εκούσιας δικαιοδοσίας επανέρχονται στο μονομελές πρωτοδικείο, από το ειρηνοδικείο (άρθρο 740)
- αλλαγές στην αναγκαστική εκτέλεση 




Δεν υπάρχουν σχόλια:

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...