Πέμπτη, Μαΐου 30, 2013

Σύγκριση αντιρατσιστικών νομοσχεδίων ΝΔ - ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ

Σήμερα κατατέθηκε στη Βουλή η πρόταση νόμου εκ μέρους των κομμάτων ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με τίτλο "καταπολέμηση εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας" (βλ. εδώ). Μετά από έναν εκτεταμένο δημόσιο διάλογο, κατά τον οποίο το νομοσχέδιο κυκλοφορούσε μόνο ως διαρροή, αυτή τη στιγμή βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοθέση της Βουλής. 

Παράλληλα, από την πλευρά του κόμματος της ΝΔ φέρεται ότι κατατέθηκε επίσης πρόταση νόμου, για την τροποποίηση του ισχύοντος αντιρατσιστικού Ν.927/1979. Το κείμενο αυτό δεν έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Βουλής μέχρι την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, υπάρχει όμως διασταύρωση για το περιεχόμενό του, καθώς μεταδίδεται από περισσότερα μέσα ενημέρωσης (εδώ, εδώ, εδώ). Η πρόταση της ΝΔ κινείται στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή της εναρμόνισης του Ν.927/1979 με την Απόφαση - πλαίσιο του Συμβουλίου της Ε.Ε. Ο λόγος για τον οποίο οι τροποποιήσεις του Ν.927/1979 δεν είναι ο ενδεικνυόμενος τρόπος εναρμόνισης με την απόφαση αναλύονται εδώ

Κατάργηση τιμωρίας ρατσιστικής εξύβρισης

Εξετάζοντας συγκριτικά τις δύο νομοθετικές προτάσεις, διαπιστώνεται μια συμφωνία: σε κανένα από τα δύο νομοσχέδια περιλαμβάνεται ένα ποινικό αδίκημα που να τιμωρεί τις απόψεις περί φυλετικής ανωτερότητας ή μίσους. Δηλαδή καταργείται το ποινικό αδίκημα του άρθρου 2 του Ν.927/1979 κατά το οποίο τιμωρείται όποιος προσβάλλει άτομο ή ομάδα ατόμων για τη φυλή, το θρήσκευμα και την εθνικότητά του.Αυτό καταργείται στην γενικότητά του κι έτσι, τόσο η πρόταση των ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ, όσο και η πρόταση της ΝΔ αποκλίνουν από την υποχρέωση της χώρας που απορρέει από το άρθρο 4 περ. (α) της Διεθνούς Σύμβασης για την Καταπολέμηση όλων των μορφών των Φυλετικών Διακρίσεων, την οποία η Ελλάδα κύρωσε με το ν.δ.474/1970. Επομένως, και με τα δύο νομοσχέδια, η ρατσιστική εξύβριση, τυποποιημένη ως σήμερα από το άρθρο 2 του ν.927, καταργείται. 

Update: το παραπάνω ανατρέπεται με βάση την διαρροή του νομοσχεδίου της ΝΔ μέσω της εφημερίδας "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (βλ. εδώ). Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η πρόταση της ΝΔ διατηρεί την ρατσιστική εξύβριση, προσθέτοντας διατάξεις κι όχι καταργώντας το άρθρο 2 του Ν.927/1979, όπως ισχύει σήμερα. Έτσι, η πρόταση της ΝΔ εμφανίζεται σύμφωνη με την Διεθνή Σύμβαση. 

Πλαίσιο ποινής για την δημόσια υποκίνηση ρατσιστικής βίας

Ως προς το ποινικό αδίκημα που σήμερα προβλέπεται από το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν.927, το οποίο αφορά την δημόσια προτροπή σε τέλεση πράξεων δυνάμενες να προκαλέσουν διακρίσεις, βία ή μίσος, η ΝΔ προτείνει την αυστηροποίηση της ποινής, από έως 2 ετών φυλάκιση ή/και χρηματική ποινή, σε φυλάκιση από 3 μήνες έως 3 έτη και χρηματική ποινή 5.000 - 20.000 ευρώ. 

Η πρόταση ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ προβλέπει την ίδια χρηματική ποινή με την ΝΔ, αλλά μεγαλύτερο πλαίσιο ποινής φυλάκισης, από 6 μήνες έως 5 έτη. Στην πρόταση αυτή προβλέπεται ρητά και η παρεπόμενη ποινή της στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων για ένα έως πέντε έτη, στην περίπτωση που ο δράστης καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης ενός έτους. 

Εύρος προστασίας

Η πρόταση ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ αναφέρεται σε διακρίσεις με βάση φυλή, χρώμα θρησκεία, γενεαλογικές καταβολές, εθνική/εθνοτική καταγωγή, "γενετήσιο" (σεξουαλικό) προσανατολισμό και ταυτότητα φύλου. Επίσης, η πρόταση αυτή ποινικοποιεί και την φθορά αντικειμένων που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τις ανωτέρω ομάδες ατόμων. 

Στην πρόταση ΝΔ ως προς το αδίκημα της υποκίνησης τιμωρείται μόνο όποιος στρέφεται "άμεσα" εναντίον προσώπου. Άρα όχι όποιος υποκινεί εναντίον ομάδας προσώπων. Επίσης στην πρόταση ΝΔ  δεν υπάρχει ο "γενετήσιος" προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου, προφανώς για να προστεθούν ως "παραχώρηση" κατά την κοινοβουλευτική διαδικασία των τροποποιήσεων του νομοσχεδίου, όπως έγινε πριν από ένα μήνα περίπου με την προσθήκη της ταυτότητας φύλου, αλλά και το 2008, όταν ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Χατζηγάκης ύστερα από πρόταση του κ. Κουβέλη προσέθεσε τον "γενετήσιο" προσανατολισμό στους λόγους επιβαρυντικών περιστάσεων του άρθρου 79 του Ποινικού Κώδικα. Είναι ξεκάθαρο πισωγύρισμα όμως το γεγονός ότι στην πρόταση της ΝΔ τροποποιείται το άρθρο 79 του Ποινικού Κώδικα για να αφαιρεθεί από εκεί ο "γενετήσιος" προσανατολισμός που επί των δικών της ημερών του 2008 προστέθηκε στο νόμο, αλλά επιπλέον αφαιρείται και η ταυτότητα φύλου! 

Δημόσιοι λειτουργοί - δημόσιος τομέας

Η πρόταση ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ αναφέρει ότι η τέλεση της πράξης από δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο συνιστά επιβαρυντική περίσταση. 

Αντίθετα, η πρόταση της ΝΔ αναφέρει ότι τα ποινικά αδικήματα του νομοσχεδίου  «δεν εφαρμόζονται ως προς το κράτος και τα όργανά του, τα ΝΠΔΔ και τα όργανά τους, και τους διεθνείς οργανισμούς δημοσίου δικαίου». Ο αποκλεισμός αυτός είναι αντίθετος στο άρθρο 4 (γ) της Διεθνούς Σύμβασης για την Καταπολέμηση όλων των μορφών Φυλετικών Διακρίσεων, σύμφωνα με την οποία τα κράτη δεν θα επιτρέψουν σε δημόσιες αρχές και όργανα, εθνικά ή τοπικά, να προωθούν ή να υποκινούν σε φυλετικές διακρίσεις. 


Δημόσιος εγκωμιασμός - κακόβουλη άρνηση γενοκτονιών - ναζισμού  

Η πρόταση ΝΔ επεκτείνει το εύρος της ποινικά κολάσιμης "αρνησης" έτσι ώστε να αφορά όχι μόνο τις γενοκτονίες κλπ που προβλέπονται από το Διεθνές Ποινικό Δίκαιο, αλλά και όσες έχουν αναγνωριστεί ως τέτοιες από τα Ελληνικά δικαστήρια με αμετάκλητη απόφαση, καθώς και από τη Βουλή (όπως η γενοκτονία των Ποντίων). Στο ίδιο άρθρο, προβλέπονται επίσης και διοικητικά πρόστιμα από 10.000 ευρώ έως και 100.000 ευρώ, καθώς και αποκλεισμός από δημόσιες παροχές πάσης φύσεως, για νομικά πρόσωπα (π.χ. πολιτικά κόμματα), των οποίων οι νόμιμοι εκπρόσωποι έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για παραβάσεις των ως άνω διατάξεων.

Στην πρόταση ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ περιλαμβάνει μόνο όσα προβλέπονται από το Διεθνές Ποινικό Δίκαιο. Υπάρχει ωστόσο ένα ολόκληρο άρθρο 5 με τίτλο "ευθύνη νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων" (στις οποίες περιλαμβάνονται και τα πολιτικά κόμματα), για τα οποία προβλέπεται μια σειρά κυρώσεων που επιβάλλονται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Κατά τη γνώμη μου οι κυρώσεις δεν θα έπρεπε να επιβάλλονται από Υπουργό, αλλά για λόγους ανεξαρτησίας της κύρωσης, να επιβάλλονται από την Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία πρέπει να αναβαθμιστεί με κυρωτικές αρμοδιότητες. 
____



Αναμένεται επίσης η κατάθεση προτάσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ.







Δεν υπάρχουν σχόλια:

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...