Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο που δόθηκε προς δημόσια διαβούλευση, οι διάδικοι, στις ειδικές διαδικασίες στα πρωτοδικεία, οφείλουν να προκαταθέσουν τις προτάσεις και τα σχετικά τους τρεις εργάσιμες ημέρες πριν τη δικάσιμο. Στόχος είναι η εκ των προτέρων ενημέρωση όλων των παραγόντων της δίκης, ώστε η ακροαματική διαδικασία να εστιάσει καλύτερα στο επίδικο αντικείμενο. Στην πράξη, γνωρίζουμε και από την προκατάθεση προτάσεων στα πολυμελή δικαστήρια ότι ο στόχος δεν εξυπηρετείται: όσοι θέλουν να πλατειάσουν στο ακροατήριο, θα πλατειάσουν, όσοι θα έρχονταν ούτως ή άλλως αδιάβαστοι, θα εξακολουθήσουν να έρχονται έτσι.
Η προκατάθεση προτάσεων προσθέτει μία ακόμη φορμαλιστική δικηγορική υποχρέωση, ώστε το σύστημα να "ποντάρει" στους αμελείς ή τους άτυχους, προκειμένου να απορρίπτονται αγωγές για τυπικούς λόγους, μήπως και αποφορτιστούν τα πινάκια. Ακόμη, απομακρύνει την διαδικασία από τον φυσικό της χώρο που, σε ένα πρωτοβάθμιο δικαστήριο, είναι πάντοτε το ακροατήριο. Ένα ακροατήριο που ήδη περιορίζει τη συμβολή του δικηγόρου σε έναν άχαρο ρόλο, τον οποίο ένας συνειδητοποιημένος νομικός προσπαθεί συνήθως να υπερβεί, εμπλουτίζοντας την εξέταση των μαρτύρων με ουσιαστικές τοποθετήσεις και, τελικά, με υποκρυπτόμενη στις ερωτήσεις αγόρευση. Η απομάκρυνση της ανάπτυξης των ισχυρισμών από αυτό το ακροατήριο και η κοινοποίηση των νομικών "γραμμών" ευνοεί τελικά την σκηνοθέτηση των δικών, αφού όλα είναι εκ των προτέρων γνωστά, χωρίς εκπλήξεις, με αποτέλεσμα οι μαρτυρικές καταθέσεις να "πρέπει" να ακολουθούν κατά γράμμα τις προκαθορισμένες μέχρι κεραίας άμυνες κι επιθέσεις. Ενώ, αντιθέτως, το στοιχείο του αιφνιδιασμού είναι πάντοτε υπέρ της αλήθειας.
Έπειτα, η "έκθεση" των προτάσεων και σχετικών σε γραφεία γραμματέων, με χαμηλό επίπεδο ασφάλειας και χαλαρή εποπτεία, αλλά και κατόπιν, η "έκθεσή" τους για άλλο ένα τριήμερο, θέτει και σοβαρά ζητήματα διακινδύνευσης των πληροφοριών. Σημειωτέον ότι στις έν λόγω ειδικές διαδικασίες συγκαταλέγονται και οι δίκες για παραβίαση της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων, γεγονός που επιτείνει τη σχετική ανησυχία. Καθώς ήδη πρέπει να περιφρουρούμε τα δικόγραφα για τρεις ημέρες μετά, η πρόσθετη υποχρέωση να τα περιφρουρούμε και τρεις ημέρες πριν, είναι εις βάρος της ενάσκησης των ουσιαστικών καθηκόντων μας. Από συντάκτες δικογράφων, θα πρέπει να γίνουμε τελικά κέρβεροι φακέλων.
Η διαδικασία στα πολιτικά δικαστήρια είναι βεβαίως έγγραφη. Η προσθήκη όμως νέων εμποδίων που αποσκοπούν στην παραγωγή νέων "απαραδέκτων" δεν μπορεί να χαιρετισθεί υπό το πρίσμα του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαστική προστασία. Η διόγκωση των γραφειοκρατικών υποχρεώσεων πάντοτε είναι εις βάρος της ουσιαστικής δικαιοσύνης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μπορεί να αποδειχθεί τελικά και εις βάρος της ταχύτητας της δίκης: οι γραμματείς αντί να μαζεύουν προκατατεθειμένες προτάσεις, θα πρέπει να αξιοποιούνται στα καθήκοντα που ήδη έχουν και δεν είναι και λίγα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η προτεινόμενη διάταξη πρέπει να απαλειφθεί από το νομοσχέδιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου